Dynamika powstawania kinematografii niepodległego państwa przełożyła się bowiem na rozwój gwiazdorskich karier, budowanych w iście hollywoodzkim stylu. Jednak bliższe spojrzenie na dorobek popularnych aktorek oraz ich życie osobiste pokazuje, że kobieca historia polskiego kina ma równie wiele dramatycznych wątków jak dzieje kobiet w Fabryce Snów.
- Małgorzata Radkiewicz, Re-wizyjna kinofilia,
"Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu" 2007, nr 2.
"Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu" 2007, nr 2.
W najnowszym numerze "Pleografu", dedykowanym tematowi kinofilii, mogą Państwo przeczytać o gwiazdach przedwojennego kina, których kariery zostały dramatycznie przerwane z powodu wojny:
Zofii Batyckiej, znanej z ról m.in. w filmach Grzeszna miłość (reż. Mieczysław Krawicz, Zbigniew Gniazdowski, 1929), Moralność pani Dulskiej (reż. Bolesław Newolin, 1930), Dziesięciu z Pawiaka (reż. Ryszard Ordyński, 1931). Ponadto zdobywczyni tytuły Miss Polonia 1930 i I wice-Miss Europy oraz delegatce na Światowy Kongres Esperanto w Paryżu w sierpniu 1932 roku. Po wojnie wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych i zmarła tam w zapomnieniu.
Tamarze Wiszniewskiej, która wystąpiła m.in. w Ordynacie Michorowskim (reż. Henryk Szaro, 1937), Dziewczętach z Nowolipek (reż. Józef Lejtes, asystentka Krystyna Severin-Zelwerowicz, 1937) oraz Białym murzynie (reż. Leonard Buczkowski, 1939). Była aktorką o ukraińskich korzeniach, występowała w najsłynniejszych produkcjach międzywojnia. Po wojnie również wyjechała do Stanach Zjednoczonych, gdzie pracowała montując lornetki.
Helenie Grossównie, absolwentce szkoły baletowej i paryskich kursów Matyldy Krzesińskiej, gwieździe filmu Zapomniana melodia (reż. Konrad Tom, Jan Fethke, 1938). W czasie wojny uczestniczce Powstania Warszawskiego oraz więźniarce obozu koncentracyjnego. Po jej zakończeniu pozostała w kraju, ale wystąpiła już tylko w kilku filmach fabularnych, w ostatnim prawie 30 lat przed śmiercią.
Cały artykuł Małgorzaty Radkiewicz, pt. Re-wizyjna kinofili jest dostępny na stronie czasopisma, pod linkiem.
